Praktyka • Practice
Praktyka wyciszania umysłu (skr. siamatha, tyb. szine) stanowi podstawę buddyjskiej praktyki medytacyjnej. Bez solidnego fundamentu w postaci tej kluczowej techniki nie można przejść do bardziej zaawansowanych praktyk. Dlatego tradycyjnie spędza się miesiące i lata na uczeniu się, ćwiczeniu i doświadczaniu rezultatów medytacji wyciszania umysłu. Nigdy też się jej nie porzuca, gdyż ta prosta technika często powraca jako element innych buddyjskich praktyk.
Podczas tej medytacji umysł stabilnie spoczywa na przedmiotach, takich jak kwiat czy szklanka wody, lub na neutralnych wrażeniach - np. na oddechu.
Przewodnik po medytacji: "Praktyka wyciszenia", Khenczen Thrangu Rinpocze
Kolejnym etapem jest medytacja "jasnego wglądu" (skr. wipaśjana, tyb. lhagtong), która wprowadza element medytacji analitycznej: rozwinąwszy fundament w postaci wyciszenia i stabilności umysłu, rozpoczynamy badanie czy też analizę natury umysłu i jego wpływu na nasz świat. Dzięki medytacji analitycznej umysł staje się bardziej aktywny i wnikliwy. Zaczyna rozróżniać i z czasem przekształcać błędne poglądy dotyczące natury naszych doświadczeń. W końcu zaś osiąga pewność pustki (skr. śunjata) – przestronnej i otwartej natury rzeczywistości. Osiąga także pewność "współzależnego powstawania", czyli bezpośrednich powiązań pomiędzy naszymi działaniami a jakością naszych życiowych doświadczeń. Dzięki takiej pewności zdobywamy zdolność przynoszenia prawdziwego pożytku sobie i innym.
Medytacja analityczna nad nietrwałością - Dzogczen Ponlop Rinpocze (tekst w języku angielskim)